ایران تاکنون در عرصههای بینالمللی توانسته میزبانیهای مختلفی در ورزشهای مختلف را داشته باشد، ایران در عرصه فوتبال، سه سال میزبان بازیهای جام ملتها بوده است و یکبار هم تقاضای میزبانی جام جهانی را داده است که به دلایل مختلف این میزبانی انجام نشد و ایران از میزبانی انصراف داد و حال پس از مدتها ایران فرصتی یافته است تا در عرصه جهانی میزبان شود.
میزبانی ایران در عرصههای ملی
ایران تاکنون 3 دوره از بازیهای جام ملتها را برگزار کرده است؛ 1967 میلادی اولین سالی بود که ایران میزبانی در عرصه جهانی را برعهده گرفت (نکته جالب این بازیها این بود که اسرائیل چهار سال پس از کسب قهرمانی در رقابتهای جام ملتهای آسیا به تهران سفر کرد.
دور نهایی مسابقات در تهران برگزار شد؛ در دورانی که میتوان آن را شروع سلطه ایران بر فوتبال آسیا دانست؛ ایرانی که پس از شروع موفق در این مسابقات توانست دو دوره متوالی قهرمان شود) و پس از آن در سالهای 1972 و ششمین دوره جام ملتهای آسیا در سال ۱۹۷۶ به میزبانی ایران برگزار شد.
تیم ایران در آخرین دوره میزبانی خود گلی دریافت نکرد و مقتدرانه به فینال جام صعود کرد. ایران در بازی پایانی کویت را روی یک ضربه آزاد علی پروین با نتیجه یک به صفر شکست داد. کاپیتان تیم ایران پرویز قلیچخانی با سومین قهرمانی ایران به رکوردی جاودانه دست یافت.
او تنها بازیکن آسیایی است که سه بار جام زرین آسیا را بالا بردهاست. رکورد سه قهرمانی پیاپی و دوازده پیروزی متوالی (از ۱۹۶۸) رکوردی است که هنوز هیچ تیمی در آسیا به جز ایران به آن دست نیافته است.
شش تیم در دو گروه سه تیمی به مصاف هم رفتند. دو شهر تهران و تبریز میزبانی مسابقات را برعهده داشتند. در این دوره منصور رشیدی بهعنوان دروازهبان، تیم ملی فوتبال ایران را درون دروازه همراهی میکرد که این تیم با زدن ۱۳ گل حتی یک گل هم دریافت نکرد.
غلامحسین مظلومی، علیرضا عزیزی، حسن روشن، ناصر نورایی و در رأس آنها علی پروین بهترین بازیکنان ایران در این جام لقب گرفتند. پروین بهترین بازیکن جام شد و ناصر نورایی، غلامحسین مظلومی و فتحی کمیل مرزوق از کویت نیز با 3 گل عنوان آقای گل مشترک را به خود اختصاص دادند. در این دوره از بازیها مربیگری تیم ملی فوتبال ایران را حشمت مهاجرانی برعهده داشت. در نتیجه هر سه میزبانی ایران قهرمان بازیهای جام ملتهای آسیا شد.
اولین درخواست برای میزبانی بازیهای جام جهانی
پس اینکه ایران در جام ملتها توانست میزبانی را به خوبی برگزار کند تصمیم بر این شد تا یک دوره نیز جام جهانی در کشور برگزار شود آن هم پس از اتمام ساخت دو ورزشگاه منظم و مجهز در شرق و غرب در تدارک ورزشگاهسازی در کشور و توسعه دادن ورزشگاههای نسبتا مناسب بود.
ایران در سال 1977 مدارکی را برای میزبانی جام جهانی به فیفا تقدیم کرد که روی 3 ورزشگاه تهران، ورزشگاه صدهزار نفری غرب، ورزشگاه 40 هزار نفری شرق و ورزشگاه 30 هزار نفری شهر حساب کرده بود. قرار بود ورزشگاهی در اهواز، ورزشگاهی در تبریز، ورزشگاهی دررشت، ورزشگاهی در اصفهان و شیراز ساخته شود.
ایران نیز پس از اینکه نتوانست ورزشگاههای مد نظر را به خاطر کمبود بودجه کشور احداث کند از میزبانی انصراف داد.
در سال 1356 ایران سرمست از ساخت 2ورزشگاه منظم و مجهز در شرق و غرب تهران در تدارک ورزشگاهسازی در کشور و توسعه دادن ورزشگاههای نسبتا خوب خود بود.
بازگشت ایران به جمع میزبانان جام جهانی
حال پس از گذشته چندین سال ایران امیدوارانه برای اینکه بهصورت مشترک بتواند میزبان بازیهای جام جهانی باشد آن هم به شرط اینکه بازیهای جام جهانی از 32 تیم به 48 تیم انتقال پیدا کند.
البته اینفانتینو در مصاحبه آخر خود اعلام کرد که تاریخ بازیهای 2022 از 20 نوامبر تا 18 دسامبر مشخص خواهد شد که تاکنون تصمیمی برای 48 تیمه شدن نشده است و اگر قرار بر این شود که تیمهای جام جهانی 48 تیم شود به میزبان یعنی قطر اطلاع داده میشود که اگر امکانش باشد با همکاری مشترک بین ایران و این تیم بازیهای جام جهانی برگزار شود.
قطر در حال حاضر در حال ساخت 8 ورزشگاه برای جام جهانی 2026 است و در صورتی که تعداد تیمهای این رقابتها به 48 تیم افزایش پیدا کند، نیاز به 4 ورزشگاه دیگر خواهد بود. به این ترتیب ممکن است طرح برگزاری بعضی از دیدارها در یکی دیگر از کشورهای خاورمیانه افزایش پیدا کند.
از طرفی ایران نیز درصدد این است که ورزشگاههای جنوب کشور یعنی کیش را ارتقا دهد تا آن زمان بتواند میزبانی مشترک را برعهده گیرد.
البته شاید کویت شانس بیشتری برای میزبانی مشترک با قطر داشته باشد. این کشور به تازگی رابطهاش با قطر را از سر گرفته و محرومیت فدراسیون فوتبال این کشور که توسط فیفا اعمال شده بود هم از پاییز قبل برداشته شده است.
مونا ربیعیان